Rośnie wartość danych medycznych. Stanowią one już jedną trzecią światowych danych generowanych przez ludzi[1]. Ich wykorzystanie przez placówki to dla jednych – temat tabu, dla innych – doskonały sposób na podniesienie jakości obsługi pacjenta. Co właściwie kryje się za hasłem „wykorzystania danych medycznych” i jaki to ma wpływ na zarządzanie biznesem medycznym? Przeczytaj!
Dane medyczne – czy i jak można je wykorzystywać?
Wartość danych medycznych rośnie i jest to coś, czym powinni zainteresować się właściciele i managerowie placówek medycznych. W dobie chaosu informacyjnego rzetelne, specjalistyczne dane stanowią swego rodzaju towar luksusowy. Dane medyczne wytwarzają i gromadzą placówki z sektora ochrony zdrowia. Czy mogą je jednak wykorzystywać do własnych celów? Odpowiedź brzmi – tak, ale w granicach prawa i z poszanowaniem praw pacjentów. Zanonimizowane dane medyczne mogą zostać udostępnione innym instytucjom (np. do tworzenia modeli statystycznych, do badań klinicznych, a nawet trenowania modeli sztucznej inteligencji). Możemy je też wykorzystać w placówce. Statystyki na temat najczęstszych schorzeń, zapotrzebowania na specjalistów czy efektywności terapii i lekarzy pozwalają skuteczniej zarządzać biznesem medycznym.
Dlaczego dane medyczne są tak cenne?
Dane medyczne to szczególny rodzaj informacji. Często pojęcie to jest utożsamiane z dokumentacją medyczną, do której wglądu i przetwarzania uprawnione są tylko ściśle określone osoby i instytucje. Dane medyczne mogą jednak stanowić pojęcie szersze i obejmować ogół informacji gromadzonych w gabinecie, szpitalu czy przychodni. Na ich podstawie można wyciągać szereg cennych wniosków – nie tylko na temat zdrowia poszczególnych osób, ale kondycji całych określonych grup społecznych. W placówce medycznej przekłada się to na obraz poszczególnych grup pacjentów i ich potrzeb. W kontekście zarządzania biznesem ochrony zdrowia oznacza to cenne wnioski na temat trafności oferty usług profilaktycznych i leczniczych, skuteczności pracy lekarzy, czy zapotrzebowania na personel medyczny.
RODO a dane medyczne
Art. 9 RODO wymienia dane dotyczące zdrowia wśród szczególnych kategorii danych osobowych. Placówka medyczna do której zgłasza się pacjent, jest jednak uprawniona do ich przetwarzania – w określonych przypadkach i z zachowaniem odpowiednich zabezpieczeń. Zgodnie z RODO przetwarzanie tych danych jest możliwe, jeśli:
- osoba, której dotyczą te dane, wyraziła zgodę na ich przetwarzanie,
- przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązków i wykonywania szczególnych praw przez administratora lub osobę, której dane dotyczą, w dziedzinie prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i ochrony socjalnej,
- jest to niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą bądź innej osoby (a osoba, której dane dotyczą, jest niezdolna do wyrażenia zgody),
- przetwarzanie następuje w ramach uprawnionej działalności fundacji, stowarzyszenia lub innego niezarobkowego podmiotu o celach politycznych, światopoglądowych, religijnych lub związkowych (z warunkami),
- dane zostały upublicznione przez osobę, której dotyczą,
- jest to potrzebne do sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sądy,
- jest to niezbędne ze względów związanych z ważnym interesem publicznym,
- przetwarzanie danych jest niezbędne do celów profilaktyki zdrowotnej lub medycyny pracy, do oceny zdolności pracownika do pracy, diagnozy medycznej, zapewnienia opieki zdrowotnej lub zabezpieczenia społecznego, leczenia lub zarządzania systemami i usługami opieki zdrowotnej lub zabezpieczenia społecznego,
- jest to niezbędne ze względów związanych z interesem publicznym w dziedzinie zdrowia publicznego,
- jest to niezbędne do celów archiwalnych w interesie publicznym, do celów badań naukowych lub historycznych lub do celów statystycznych.
Jak zbierać i procesować dane medyczne?
Zbierane przez lekarzy dane medyczne muszą być rzecz jasna odpowiednio zabezpieczone. To jednak nie jedyna kwestia, o której warto pamiętać. Jeśli zamierzamy je przetwarzać, powinniśmy też zwrócić uwagę na to, w jakiej formie są wytwarzane. Sporym problemem wielu placówek są nieuporządkowane dane medyczne. Warto zauważyć, że informacje te powstają praktycznie podczas każdej wizyty u lekarza. Najczęściej mają one postać opisową, którą następnie należy ręcznie przetworzyć (najczęściej na tabelę z kodami ICD-10). Dopiero odpowiednio skatalogowane dane medyczne są czytelne dla narzędzi elektronicznych. Z ich pomocą jesteśmy w stanie sporządzić statystyki i wyciągnąć z nich logiczne wnioski. Problem w tym, że ręczna kodyfikacja danych jest czasochłonna. Lekarz podczas wywiadu z pacjentem zazwyczaj nie ma na to czasu. W efekcie, by dokument nadawał się do przetwarzania – często musi być sporządzony ponownie.
Jak usprawnić tworzenie i porządkowanie dokumentacji medycznej?
Z pomocą przychodzą nowoczesne narzędzia – systemy stworzone po to, by ułatwić i usprawnić pracę specjalistów. Jednym z nich jest Upmedic, który łączy potrzeby analizy danych z potrzebami lekarza w momencie udzielania świadczeń. Intuicyjna aplikacja umożliwia wygodne i szybkie zebranie danych z wywiadu lekarskiego – w formie gotowego formularza do uzupełnienia. Dzięki temu lekarz nie musi tworzyć opisowej dokumentacji. Dane są przygotowane do dalszego ich przetwarzania i wykorzystania (np. do celów analitycznych). Dodatkowym atutem Upmedic jest możliwość wygodnej obsługi na różnych urządzeniach (np. na tablecie). Narzędzie to może być zatem wykorzystywane podczas wizyt domowych. Dane zbierane podczas uzupełniania formularza są automatycznie przenoszone do karty pacjenta. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat narzędzi usprawniających zarządzanie biznesem medycznym? Skontaktuj się z nami.
[1] https://www.rbccm.com/en/gib/healthcare/episode/the_healthcare_data_explosion