Kategoria wpisu: Porady
Nowy rok przynosi tym razem nie tylko wiele zmian w życiu osobistym niejednego z nas – dochodzi także do zmian w obrębie prawa, dotykających podmiotów medycznych i prowadzonej przez nie działalności. W pierwszej części naszego poradnika poruszyliśmy już temat Ustawy o jakości oraz rejestru Niepożądanych Zdarzeń Medycznych, tym razem przyjrzymy się nieco bliżej kolejnym innowacjom prawnym, związanym z pełnomocnikiem do spraw praw pacjenta oraz poszukamy odpowiedzi na pytanie, jak prezentować się będzie ostatecznie system świadczeń kompensacyjnych. Pomocne w tym zakresie są informacje, które podczas minionej Akademii Managera Ochrony Zdrowia zaprezentowały Agnieszka Pietrzak i Dominika Kołodziejska z kancelarii APDK.
Kolejnym z elementów wewnętrznego systemu zapewnienia jakości i bezpieczeństwa – czyli jednego z filarów, na których opierać się ma Ustawa o jakości – jest możliwość utworzenia stanowiska pełnomocnika do spraw praw pacjenta.
To stanowisko praktycznie istnieje już w placówkach medycznych, choć nie jest tak nazywane. Taką funkcję pełni bowiem osoba, do której kompetencji należy rozpatrywanie skarg. Dzięki takim osobom łatwiej i szybciej rozwiązać roszczenia pacjentów i przygotować się do spraw z nimi związanych, albo w ogóle uniknąć spraw sądowych.
Pełnomocnik ma być także audytorem, który sprawdza, czy w danej placówce przestrzegane są prawa pacjenta. Co więcej, może on także prowadzić szkolenia z praw pacjenta dla osób, które są zatrudnione. Pełnomocnik do spraw pacjenta może być także zatrudniony w innym charakterze w placówce medycznej – ważne jednak, by stanowisko to zapewniało takiej osobie bezstronność w pełnieniu roli pełnomocnika praw pacjenta.
Zgodnie z nadchodzącymi zmianami, kierownik podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych może utworzyć stanowisko pełnomocnika do spraw praw pacjenta, którym może być osoba, której wiedza i doświadczenie dają rękojmię właściwej realizacji zadań przewidzianych dla tej funkcji.
Do zadań takiej osoby należy wsparcie podmiotu w zakresie przestrzegania praw pacjenta poprzez:
Pierwotnie system świadczeń kompensacyjnych miał być jednym z filarów, jednak okazało się, że procedura wcale nie jest szybka – dlatego przełożono świadczenia kompensacyjne do ustawy o jakości.
W przypadku zdarzenia medycznego pacjentowi przysługuje świadczenie kompensacyjne – z kolei w przypadku śmierci pacjenta w związku ze zdarzeniem medycznym, świadczenie kompensacyjne przysługuje osobom najbliższym. O jakich kwotach mowa? Wysokość świadczenia kompensacyjnego zależna jest od sytuacji, która miała miejsce. I tak:
Ustalając wysokości świadczenia kompensacyjnego uwzględnia się:
Dla świadczeń kompensacyjnych przewidziano tryb wnioskowy. Oznacza to, że rodzina bądź pacjent może zawnioskować o przydzielenie świadczenia. Jeśli tak postąpi, zostanie wówczas powołany specjalny zespół, który będzie oceniał dane zdarzenia medyczne i w formie decyzji będzie przyznawane świadczenie, a następnie – wypłacane.
Warto w tym miejscu także zwrócić uwagę na samą definicję, czym jest zdarzenie medyczne – jest to zaistniałe w trakcie lub w efekcie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej:
– których z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć w przypadku udzielenia świadczenia zgodnie z aktualną wiedzą medyczną albo zastosowania innej dostępnej metody diagnostycznej lub leczniczej, chyba że doszło do dających się przewidzieć normalnych następstw zastosowania metody, na którą pacjent wyraził zgodę (powikłanie).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego zakresu i warunków ustalania wysokości świadczenia kompensacyjnego z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym oraz śmierci pacjenta stanowi istotny akt prawny, regulujący wysokość świadczenia kompensacyjnego, przysługującemu pacjentowi lub jego bliskim.
Ustawodawca rozpisał schorzenia i uszkodzenia ciała pacjenta – jak na przykład wstrząśnienie mózgu, uszkodzenie płuc i opłucnej, zaburzenie mowy – a następnie przyporządkowano do nich orientacyjne kwoty. Podobnie wyodrębnione zostały powody uciążliwości leczenia, jak na przykład długa hospitalizacja czy stomia układu moczowego. Ustawodawca wypisał także możliwe czynniki pogorszenia jakości życia, w tym utratę możliwości posiadania dzieci czy ubezwłasnowolnienie. Jest to nowość, ponieważ do tej pory najczęściej mieliśmy do czynienia z ewentualnymi widełkami kwotowymi, a teraz mamy do czynienia niejako z „cennikiem” za określone uszczerbki na zdrowiu.
Planuje się utworzenie osobnego funduszu do wypłaty świadczeń kompensacyjnych. Będzie to państwowy fundusz celowy, tworzony wyłącznie w celu wypłacania świadczeń kompensacyjnych w przypadku wystąpienia zdarzeń medycznych.
Ustawodawca wskazuje na pięć źródeł, które mają stanowić finansowanie nowopowstającego funduszu. Są nimi:
1) odpis, o którym mowa w art. 97 ust. 3i ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
2) opłaty, o których mowa w art. 67t ust. 4 i art. 67ze,
3) oprocentowanie wolnych środków przekazanych w zarządzanie zgodnie z przepisami o finansach publicznych,
4) wpłaty z Narodowego Funduszu Zdrowia przekazywanych w przypadku konieczności zasilenia Funduszu na rzecz wypłaty przyznanych świadczeń kompensacyjnych,
5) inne źródła, w szczególności ze spadków, zapisów i darowizn.