Zdaniem Profesora Fedorowskiego wyzwania dotyczą szpitalnictwa w szerokim ujęciu. Mowa tu nie tylko o szpitalach, jako punktach opieki nad pacjentem, ale też podmiotach takich jak poradnie przyszpitalne, przychodnie POZ, laboratoria, czy centra diagnostyczne.

Wyzwania, z jakimi obecnie mierzą się placówki medyczne

Ze skutkami sytuacji wywołanej pandemią mierzą się różne segmenty funkcjonowania państwa. Rzecz jasna, szpitalnictwo znalazło się na pierwszej linii. Zmiany organizacyjne dotyczą wielu kwestii. Profesor Fedorowski w swoim wystąpieniu zwracał uwagę na zagadnienia takie jak:

• liczebność i organizacja pracy personelu medycznego,
• obciążenia pracowników ochrony zdrowia,
• edukacja zawodów medycznych,
• infrastruktura technologiczna,
• praktyka i praca zespołowa,
• struktura zarządzania,
• finansowanie służby zdrowia,
• kwestie związane z przekazem informacyjnym.

Liczebność personelu medycznego

Braki kadrowe to jeden z problemów, który dokucza polskiej służbie zdrowia nie od dziś. W kontekście pandemii łączy się on z kwestią reorganizacji szpitali na placówki i oddziały dedykowane pacjentom z COVID-19 oraz gwałtownie rosnącą liczbą przypadków wymagających hospitalizacji. Do tego dochodzi konieczność odbywania kwarantanny przez część personelu medycznego. To skutkuje zmniejszeniem liczebności personelu w przełożeniu na liczbę pacjentów. Konsekwencją takiego stanu rzeczy może być pogorszenie jakości pracy.

Organizacja czasu i optymalizacja pracy białego personelu

Jak podkreślał Pan Profesor Fedorowski, równie dotkliwym problemem, co braki kadrowe okazuje się też kwestia podziału obowiązków. Obecnie ze względów formalnych wiele czynności może być wykonywanych jedynie przez dyplomowanych lekarzy. Zaliczają się do tego m.in. niektóre prace formalne czy bieżąca obsługa specjalistycznych urządzeń medycznych. Tymczasem część z tych obowiązków z powodzeniem mogłaby zostać przejęta przez innych członków personelu medycznego.

Zapotrzebowanie na specjalistów medycyny

Faktem jest, że polska służba zdrowia desperacko potrzebuje rąk do pracy. Zdaniem Pana Profesora ważnym zagadnieniem jest kształcenie przyszłych specjalistów.

Co ważne, mowa tu nie tylko o specjalizacjach lekarskich. Kluczowe będzie otwieranie nowych kierunków na uczelniach medycznych (np. asystent lekarza, technik terapii oddechowej, flebotomista), zwiększenie limitów przyjęć, czy wsparcie w postaci przyznawania stypendiów. Godna uwagi jest też kwestia przeniesienia niektórych kompetencji z lekarzy na asystentów, pielęgniarki, czy ratowników medycznych.

Edukacja czynnych pracowników medycznych

SARS-CoV-2 to jednak nowość również dla obecnych pracowników służby zdrowia. Nasza wiedza na temat nowego koronawirusa dopiero się poszerza. Dlatego ważna jest bieżąca aktualizacja wiedzy. Kolejnym wyzwaniem jest szkolenie personelu medycznego pod kątem postępowania z pacjentami zakażonymi i podejrzanymi o zakażenie. Co ważne, nie chodzi tu jedynie o nowe metody leczenia, ale też organizację pracy z takimi chorymi.

Obciążenia, z jakimi zmagają się pracownicy ochrony zdrowia

Podczas Konferencji Profesor Fedorowski zwrócił uwagę na jeszcze jeden istotny problem dotyczący kadr ochrony zdrowia. Zauważył, że pracownicy placówek medycznych – zarówno medycy jak i także personel pomocniczy i administracyjny, pracują obecnie pod znacznym obciążeniem, niż zazwyczaj. Pod wielką presją znajdują się obecnie także dyrektorzy szpitali.

Dynamiczny rozwój sytuacji pandemicznej, braki kadrowe i niepewność związana z konsekwencjami zdrowotnymi – to czynniki, które wywołują silny stres. Ci, którzy się z tym stykają, częściej doświadczają wypalenia zawodowego i wymagają wsparcia psychologicznego. Rolą sprawnego systemu, jest zapewnienie im takiej opieki.

Wdrażanie i wykorzystanie narzędzi technologicznych

Pandemia COVID-19 i związany z nią lockdown już wczesną wiosną udowodniły, jak wiele zawdzięczamy nowoczesnej technologii. Wiele branż (w tym również branża medyczna) przekonało się, że wiele rzeczy można załatwić na odległość.

W tym kontekście Prezes Polskiej Federacji Szpitali wspomniał o możliwości zdalnego wystawiania recept. Jak podkreślił, szczęśliwie regulacje prawne dotyczące tego rozwiązania zostały wprowadzone do polskiego prawa jeszcze przed nastaniem pandemii. Warto dodać, że ważną funkcję spełniają w tym kontekście również informatyczne systemy medyczne do obsługi pacjenta przez internet (umawianie wizyt online, czat z lekarzem, telewizyty, videorozmowy).

Technologia dla medycyny

Niemniej jednak narzędzia teleinformatyczne to jednak nie tylko wygoda dla pacjentów. Równie ważne, jeśli nie ważniejsze, są rozwiązania, które pomogą zaoszczędzić czas lekarzy. Zdaniem Profesora Fedorowskiego należy tu uwzględnić zarówno te, które wspomagają organizację pracy (np. porządkują kwestie formalne, czy przyspieszają wyszukiwanie informacji), jak i te ułatwiające diagnostykę, a w efekcie – leczenie (np. nowoczesna tomografia komputerowa, czy narzędzia ultrasonograficzne).

Branża medyczna a wyzwania systemowe

Kryzys wywołany nowym koronawirusem stawia wyzwania zarówno w codziennej pracy medyków, jak i takie o charakterze systemowym. Dlatego dla zachowania sprawności systemu medycznego ważna jest współpraca zarówno poszczególnych placówek, jak i instytucji i organów decyzyjnych.

Już dziś zachęcamy do przeczytania drugiej części artykułu, która już niebawem ukaże się na blogu. Zostaną w niej rozwinięte kolejne tematy poruszone przez Profesora Jarosława Fedorowskiego podczas Konferencji AMOZ. Będą to: interdyscyplinarność w walce z koronawirusem, struktura zarządzania, finansowanie służby zdrowia oraz przekaz informacyjny dotyczący pandemii COVID-19.